Een betere emotionele intelligentie (EQ)? Dat kan!

Iedereen heeft weleens van emotionele intelligentie gehoord. De hype van EQ is allang voorbij maar ik zie dat de waarde ervan nog toeneemt en steeds belangrijker wordt voor het goed functioneren van zowel leidinggevenden als medewerker of specialist.
Volgens Goleman is emotionele intelligentie op te splitsen in vijf emotionele vaardigheden te weten:
- Zelfbewustzijn: Het kunnen identificeren en benoemen van een emotionele toestand en het verband begrijpen tussen emoties, gedachten en acties.
- Zelfregulatie: Het kunnen controleren van eigen emotionele toestanden – het onder controle hebben van emoties of ongewenste emotionele toestanden kunnen omzetten in meer gepaste.
- Motivatie: In een emotionele toestand kunnen raken die geassocieerd wordt met een ‘drive’ om iets te bereiken.
- Empathie: Het kunnen zien, rekening houden met, en beïnvloeden van emoties van anderen.
- Sociale vaardigheden: Het aangaan en behouden van bevredigende interpersoonlijke relaties.
Deze vaardigheden werken in een hiërarchische volgorde. Om emoties te kunnen controleren moeten ze eerst geïdentificeerd kunnen worden. Het beheersen van de eerste drie vaardigheden leidt tot de vierde. De eerste vier vaardigheden stellen iemand in staat om succesvol interpersoonlijke relaties met anderen aan te gaan.
De belangrijke vraag is natuurlijk waar sta ik zelf, hoe kan ik verbeteren en waar moet ik mij dan op richten. Drie belangrijke stappen.
Zelfperceptie versus reputatie
De eerste stap is om een idee te krijgen hoe je jezelf ziet en hoe dat verschilt van hoe anderen je zien. Zeker voor emotionele intelligentie geldt dat we blind kunnen zijn over hoe we over komen. Velen denken goede luisteraars te zijn maar zijn dat helemaal niet. Het is belangrijk feedback te verzamelen. Je kunt ook niet eenvoudig zeggen ik ben goed in emotionele intelligentie of niet. Creëer vertrouwen in je omgeving en vraag anderen hoe zij je zien.
Geef aan wat je zelf belangrijk vindt in het verbeteren van je EQ
Denk na over wat je doelen zijn: hoe je beter wilt worden in wat je nu doet of waar je naar toe wilt in de toekomst. Als je het alleen doet omdat anderen dat nodig vinden dan is het niet effectief. Het is de combinatie van de feedback en de eigen ambities. Stel jezelf de vraag wat wil ik? Dat kan zijn dat je meer positieve invloed wilt of beter wilt functioneren in teams.
Ga specifiek aan de slag met de verbetering
Zodra je hebt bepaald aan welke vaardigheden je aandacht wilt besteden, identificeer je specifieke acties die je neemt. Als je eraan werkt om een betere luisteraar te worden, kun je bijvoorbeeld besluiten dat wanneer je met iemand in gesprek bent, je de tijd neemt om te pauzeren, te luisteren naar wat ze te zeggen hebben en te controleren of je het begrijpt voordat je antwoord geeft. Dat helpt je om de gewoonte te veranderen. Je moet ook elke natuurlijk voorkomende gelegenheid aangrijpen om de vaardigheid die je ontwikkelt te oefenen, hoe klein ook. In eerste instantie kost dit moeite (en in feite kan het vreemd aanvoelen). Maar elke keer dat je het doet, versterken deze nieuwe wegen in je brein hun verbinding, waardoor je nieuwe aanpak eenvoudiger en meer gewoon wordt.